Tüp Bebek Tedavisi IVF

Tüp Bebek Tedavisi IVF

Tüp Bebek Tedavisi IVF; Klasik Tüp bebek tedavisi; kadından alınan yumurta hücreleri ile erkekten alınan hareketli sperm hücrelerinin yan yana konulması ve yumurta hücrelerinin sperm tarafından laboratuvar ortamında döllenmesi (fertilizasyon) ve döllenen yumurtanın (embriyonun) kadının rahim içine yerleştirilmesini içerir. Fakat fertlizasyon oluşmaması riski nedeniyle özellikle az sayıda yumurta varlığı, ağır sperm bozuklukları, ileri kadın yaşı gibi durumlarda pratikte çoğunlukla ICSI (Mikroenjeksiyon) yöntemi ile erkekten alınan tek bir sperm hücresi, kadından elde edilen yumurta hücresi içerisine mikroskop altında ince bir iğneyle yerleştirilir ve böylece fertilizasyon ve gebelik elde etme şansı arttırılır.

Aşama Aşama Tüp Bebek Tedavisi

Yumurta Uyarıcı Hormon Tedavisi

Tüp Bebek Tedavisi IVF; Normalde kadınlarda ayda bir yumurta büyür, olgunlaşır ve çatlar. IVF prosedüründe fertilizasyon olmaması yada embriyonun sağlıklı gelişmemesi riski nedeniyle yumurtalıkları uyarıcı ilaçlar kullanılarak çok sayıda yumurta elde edilmeye çalışılır. Bunu sağlayan farklı ilaçlar ve çeşitli protokoller mevcuttur. Bu protokoller; doğal siklüs ile IVF uzun ve ultra uzun protokol (GnRh agonisti kullanılır), kısa ve ultra kısa protokol (GnRh agonisti kullanılır), mikrodoz protokolü (GnRH agonisti kullanılır), antagonist protokolü (GnRH antagonisti kullanılır) olarak sıralanabilir. Hangi protokolde hangi ilaç dozu ile tedavinin uygulanacağına kadının kilosu, yumurta rezervi, eğer uygulandıysa daha önceki tedavilere alınan yanıt gibi faktörler değerlendirilerek karar verilir.

Sıklıkla uygulanan antagonist protokolü olup; adetin 2. günü yapılan vajinal ultrasonografi ve hormon sonuçlarına göre tedaviye Yumurtalık uyarımı için Folikül Stimülan Hormon (FSH), Luteinizan Hormon (LH) veya her ikisinin bir karşımını içeren cilt altına enjekte edilebilir ilaçlar kullanılır. 2- 3 gün arayla vajinal ultrason ile yumurtaları içinde barındıran foliküllerin sayı ve boyutları ölçülür .Yumurtalar belli bir boyuta geldiklerinde hormon tetkiki de yapılarak hali hazırda kullanılan iğnelere ek olarak erken yumurtlamayı engellemek için GnRH antagonisti denilen ve yine cilt altına enjekte edilebilir ilaçlar kullanılmaya başlanır. Bu süreç yaklaşık 11-12 gün sürmektedir. Tedavide kullanılan ilaçlar evde hastanın kendisinin uygulayabileceği kolaylıktadır ve tüp bebek hemşireleri tarafından tedavinin başlangıç aşamasında hastalara eğitim verilmektedir.

Yumurtaların Toplanması

Foliküller yumurta alımı için hazır olduğunda yumurtaların olgunlaşmasına yardımcı olması için rHCG veya GnRH analoğu uygulanır ve bu iğneden yaklaşık 36 saat sonra hafif bir anestezi altında, vajinal ultrason probuna takılı ince bir iğne eşliğinde yumurtalar toplanarak embriyoloji laboratuarına gönderilir. Yumurtaların toplandığı gün erkekten doğal yolla ya da sperm sıvısında sperm hücresinin olmadığı durumlarda uygun cerrahi yolla (MESA, PESA, TESE, TESA ) testislerden elde edilen sperm laboratuarda günümüzde sıklıkla uygulandığı üzere mikroenjeksiyon tekniği ile yumurtanın içine enjekte edilir. Yine yumurta toplama günü, rahim iç zarını embriyonun tutunmasına uygun hale getirmek amacıyla değişik formlarda kullanılabilen progesteron takviyesi başlanır.

Embriyo Transferi

Tüp Bebek Tedavisi IVF; Fertilizasyon gerçekleştikten sonra, laboratuvarda embriyo gelişimi takip edilerek; kadının yaşı, elde edilen yumurta sayısı, gelişen embriyo kalitesi gibi faktörlere uygun olan günde transfer işlemi gerçekleştirilir. Embriyo transferi ağrısız bir işlem olup; dolu mesane ile sonra ultrason eşliğinde rahime ince bir kateter yardımı ile gerçekleştirilir. Tüp Bebek Tedavisi IVF Transferden sonra yarım saatlik bir istirahat yeterlidir. Embriyo transferi sonrası tipik yan etkiler şunları içerir:

Transferden yaklaşık 12 gün sonra kanda gebelik testi yapılır; gebelik testine kadar anne adayı cinsel ilişkide bulunmamalı, sigara ve alkol kullanmamalı, spor, ağır, yorucu iş, ağır kaldırma gibi aktivitelerde bulunmamalıdır. Günlük rutin aktivitelere geri dönülmesinde sakınca yoktur.

Öte yandan anne adayları tuvalete çıkabilir, banyo yapabilir. Taharetlenme yapılırken haznenin içi yıkanmamalıdır. Zira bu işlem vajen kanalının normal fizyolojik ortamında değişikliğe neden olacağından enfeksiyonlara sebebiyet vermektedir.

Tüp Bebek Tedavisi IVF hangi durumlarda tercih edilir?

Tüp Bebek Tedavisi IVF için gerektiren durumlar aşağıda özetlenmiştir:

• Tüplerin tıkalı yada hasarlı olması: Fallop tüplerinin hasar görmüş olması (geçirlmiş enfeksiyon, endometriozis, dış gebelik gibi) veya tıkanması, yumurtanın döllenmesini veya embriyonun rahim içine gitmesini engeller.
• Düşük yumurtalık rezervi: Yumurtalıklardaki yumurtaların dış etkenler (kanser tedavisi, cerrahi, sigara kullanımı) yada genetik nedenlerle erken yaşta tükenmesi nedeni ile düzenli yumurtlama olmaz.
• Endometriozis: Endometriozis, rahim iç zarı hücrelerinin rahim dışına yerleşip çoğalmasına verilen isimdir. Sıklıkla yumurtalıklarda çikolata kisti şeklinde ortaya çıkar, yumurtalık ve tüplerin işlevini bozabilmektedir.
• Miyom: Myomlar rahim duvarındaki iyi huylu tümörlerdir ve embriyonun implantasyonuna engel olabilmektedir.
• Önceden tüplerin bağlanmış yada alınmış olması : Gebelikten kalıcı olarak korunma amaçlı tüplerin bağlanıldığı ve sonrasında gebelik arzu edildiği durumlarda ameliyatla tüpleri açılmaya çalışılmasındansa tüp tedavisi daha başarılı bir yöntemdir.
• Ağır sperm sayı veya fonksiyon bozuklukları: Sperm sayısının ileri derecede az olduğu yada hiç olmadığı (bu durumlarda cerrahi yolla sperm aranır) durumlarda, sperm hareketinin az yada şekil bozukluğunun olması durumlarında tüp bebek tedavisi uygulanmalıdır.
• Açıklanamayan kısırlık: gerekli tüm testlerin yapılmasına rağmen gebeliğe engel bir sebep bulunamadığı duruma açıklanamayan kısırlık denir. ortak nedenler için değerlendirmeye rağmen kısırlığın hiçbir nedeninin bulunmadığı anlamına gelir.
• Genetik bir bozukluk: Anne veya baba adayında çocuğa geçme olasılığı olan genetik bozukluk (Kistik Fibrozis, Talasemi, Duchenne Muskuler Distrofi gibi) varsa yada tekrarlayan tüp bebek başarısızlığında, yapısal kromozom bozukluklarının neden olduğu tekrarlayan düşüklerin mevcudiyetinde; embriyolara genetik test yapılır. Tanımlanan yada taraması yapılabilen genetik bozuklukları içermeyen embriyolar transfer edilir. Bu işleme Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT) adı verilir.

Tüp Bebek Tedavisi IVF; başarı oranlarını etkileyen faktörler:

Tüp Bebek Tedavisi IVF; Genç kadınların tüp bebek yöntemiyle kendi yumurtalarını kullanarak hamile kalma ve sağlıklı bir bebek doğurma olasılığı daha yüksektir. Daha önce doğum yapmış kadınlarda da tüp bebek başarı oranı daha yüksektir. Embriyo kalitesi ve gelişimi gebelik oranlarını etkileyen en önemli faktörlerdendir. Yaşam tarzı büyük önem taşımaktadır. Sigara içen anne adayları, Tüp Bebek Tedavisi IVF sırasında daha az yumurta alır ve daha sık düşük yapabilir. Sigara kullanımı toplanan yumurta sayısını azaltarak gebe kalma olasılığını ciddi oranda azaltabilir. Obezite de hamile kalma ve bebek sahibi olma şansını azaltabilmektedir. Kısırlık nedenine göre de tüp bebek tedavisiyle hamile kalma şansı değişmektedir.

Tüp Bebek Tedavisi IVF riskleri nelerdir?

• Yumurtalıkların aşırı uyarılması (Ovaryan Hiperstimülasyon Sendromu) : Anne adayının yumurta geliştirici ilaçlara aşırı yanıt vermesi sonucu yumurtaların çok fazla sayıda gelişmesi ve buna bağlı olarak yumurtalıkların büyümesi durumudur. Hafif karın ağrısı, karın şişkinliği, bulantı, kusma, ishal gibi belirtiler sıklıkla yumurta toplama işleminden yaklaşık iki hafta sonra ortaya çıkar ve bir hafta kadar sürer. Nadiren hızlı kilo alımı, ödem ve nefes darlığına ve hastanede yatarak tedavi gerektirecek kadar şiddetli bir klinik ile seyredebilmektedir. Ancak günümüzde embriyoların doldurulması ve yeni gelişen çatlatma iğneleri sayesinde görülme sıklığı azalmıştır.
• Yumurta toplama işlemine ait komplikasyonlar: Yumurta toplama işlemi esnasında kullanan aspirasyon iğnesini kanama, enfeksiyon veya bağırsak, mesane, damar yaralanmalarına neden olabilir.
• Çoğul gebelik: Tüp bebek tedavisinde birden fazla embriyo transfer edilirse bu durum çoğul gebelik riskini artırır. Yaklaşık olarak her dört başarılı tüp bebek denemesinin birinde çoğul gebelik görülmektedir. Çoğul gebeliklerde erken doğum ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riski tekil gebeliklere göre fazladır.
• Erken doğum ve düşük doğum ağırlığı riski: Yapılan araştırmalar tekil gebelik elde edildiğinde bile Tüp Bebek Tedavisi IVF bebeğin erken doğma veya düşük doğum ağırlıklı doğma riskini az miktarda artırdığını göstermektedir.
• Düşük riski: Tüp bebek yöntemi ile gerçekleşen gebeliklerde genetik anomali görülme riski daha yüksektir. Buna bağlı olarak düşük riski göreceli olarak daha yüksektir.
• Ektopik gebelik (Dış gebelik): Tüp Bebek Tedavisi IVF uygulanan anne adaylarının yaklaşık yüzde 2 ila yüzde 5’inde ektopik gebelik görülmektedir. Sıklıkla embriyo tüpe yerleşir ve rahime ilerleyemez ve rahim dışında yaşayamayacağı için gebeliğin devamı söz konusu olamaz. Erken evrede ultrasonografi yöntemi ve kan testleriyle teşhis edilebilen dış gebelik medikal yöntemler ya da cerrahi operasyonlarla tedavi edilebilmektedir.

Tüp Bebek Tedavisi IVF aşamalar

Detaylı bilgi için iletişime geçebilirsiniz;
Instagram : drgulfemgulluoglu  |  Facebook: opdrgulfemgulluoglu